12.Atoms
medium

ગેઇગર-માસ્સર્ડનના પ્રકીર્ણનનો પ્રયોગ વર્ણવો. 

Option A
Option B
Option C
Option D

Solution

આકૃતિમાં દર્શાવ્યા મુજબ રેડિયોએક્ટિવ સ્ત્રોત (બીસ્મથ ${ }_{83}^{214} Bi$ )માંથી ઉત્સર્જિત થતા $5.5 MeV$ વાળા $\alpha$-કણોની કિરણાવલિને સુવર્ણના પાતળા વરખ પર આપાત કરવામાં આવે છે.

રેડિોએક્ટિવ પદાર્થ ${ }_{83}^{214} Bi$ માંથી ઉત્સજયેયેલા $\alpha$-કણોને સીસાના બ્લોક વચ્ચેથી પસાર કરીને પાતળો કિરણદંડ રચવામાં આવે છે જે નીચે આકૃતિમાં દર્શાવ્યા મુજબ આ કિરણદંડને $2.1 \times 10^{-7} m$ જાડાઈના પાતળા સુવર્ણના વરખ પર આપાત કરવામાં આવે છે.

પ્રકેરિત $\alpha$-કણો પડદા પર અથડાય ત્યારે ક્ષણિક પ્રકાશનો ઝબકારો $(Scintillation)$ થાય છે.

આ ઝબકારાને માઈક્કોસ્કોપમાંથી જેઈ શકાય છે અને પ્રકેરિત કણોની સંખ્યાના વિતરણનો પ્રકીર્ણન કોણના વિધેય તરીકે અભ્યાસ કહી શકાય છે.

Standard 12
Physics

Similar Questions

નીચેના પ્રશ્નોના જવાબ આપો જે તમને થોમસન મોડેલ અને રધરફર્ડ મૉડેલ વચ્ચેનો તફાવત સમજવામાં સારી મદદ કરશે.

$(a)$ પાતળા સુવર્ણ વરખ વડે થતા $\alpha -$ કણોના વિચલન (આવર્તન)ના સરેરાશ કોણ અંગે થોમસન મૉડેલનું પૂર્વાનુમાન રધરફર્ડ મૉડેલના પૂર્વાનુમાન કરતાં, ઘણું ઓછું, લગભગ તેટલું જ કે ઘણું વધારે છે?

$(b)$ પશ્ચાદ્દવર્તી (પાછળ તરફનું, Backward) પ્રકીર્ણન (એટલે કે $90^o$ કરતાં મોટા કોણે $\alpha -$ કણોનું પ્રકીર્ણન)ની સંભાવના અંગે થોમસન મોડેલનું પૂર્વાનુમાન રૂધરફર્ડ મૉડેલના પૂર્વાનુમાન કરતાં ઘણું ઓછું, લગભગ તેટલું જ કે ઘણું વધારે છે?

$(c)$ પ્રયોગથી એવું જણાય છે કે બીજા પરિબળો અચળ રાખતાં, ઓછી જાડાઈ માટે, મધ્યમ (Moderate) કોણે પ્રકીર્ણન પામતા $\alpha -$ કણોની સંખ્યા,$ t$ ના સમપ્રમાણમાં છે. $t$ પરની આ સપ્રમાણતા શું સૂચવે છે?

$(d)$ પાતળા વરખ દ્વારા $\alpha -$ કણોના પ્રકીર્ણનના સરેરાશ કોણની ગણતરીમાં એક કરતાં વધુ (Multiple) પ્રકીર્ણન થવાનું અવગણવું કયા મૉડેલમાં સંપૂર્ણપણે ખોટું છે? 

medium

Start a Free Trial Now

Confusing about what to choose? Our team will schedule a demo shortly.